Aw.: Popiersie króla w prawo w koronie. Zbroja okrytaj płaszczem spiętym podłużną broszą na ramieniu. W otoku: SIGISMVNDVS III DG REX POL ET SVE
Rw.: Pod koroną czteropolowa tarcza herbowa z małą tarczą z herbem Snop Wazów w środku. Data 16 -11 po obu stronach korony. Całość opasana łańcuchem Orderu Złotego Runa.
W otoku: MD LIT RVSIE PRV – MAS SAM LI XC (Magni Ducis Lituaniae, Russie, Prussie Samogitiae Livoniae wielki książę litewski, ruski, pruski mazowiecki, źmudzki, inflancki.
HistoriaW latach 1609 -1612 mennica koronna w Krakowie rozpoczęła wprowadzanie do obiegu wielokrotności dukatów. W 1609 i 1610 roku bito dwudukaty, w 1611 czterodukaty, półportugały i portugały. Rok później wybito serię monet o wadze 3, 4, 5, i 10 dukatów, z umieszczonymi na monetach nominałami.
Wybite w 1611 roku czterodukaty, bito tym samym stemplem co półportugały. Okazały się kłopotliwe w obrocie monetarnym. Z uwagi na zbyt jednoznaczne podobieństwo do półportugałów zostały stosunkowo szybko wycofane z obiegu, i dzisiaj należą do wyjątkowych rzadkości. Nie są notowane w żadnej polskiej publicznej kolekcji. Posiadają je jedynie zbiory Smitsonian Institution i Ermitażu. Spotykamy obecnie egzemplarze z grawerowaną cyfrą IV lub V. Nie zyskały także uznania 3 i 4 dukaty z umieszczonym nominałem. Sprawiło to, że do końca panowania Zygmunta zrezygnowano z bicia mniejszych niż półportugał wielokrotności dukatów.Niespotykany nominałNa egzemplarz o wadze 4 dukatów zwrócił uwagę Kazimierz Sobański i na podstawie egzemplarza z jego kolekcji nominał ten wymieniali Cz. Kamiński, J. Kurpiewski oraz E. Kopicki. Początkowo przypuszczano, że był to przypadkowy nominał, odbity na niedoważonym krążku. Jednak ujawnienie kilku egzemplarzy tej wagi i wybijane w 1612 roku czterodukatówki z nominałem IIII, pozwala uznać, iż było to celowe zamierzenie mennicy w Krakowie, mające nasycić rynek pieniężny różnymi nominałami monet złotych.Bardzo rzadka moneta i poszukiwana. W obiegu numizmatycznym znajduje się nie więcej niż cztery do pięciu egzemplarzy.Stopień rzadkościKopicki 1421 (R8); Friedberg 79; Kamiński, Kurpiewski 1718; K. Sobański, Kaleniecki s. 87; Złoto Wazów 61 (R7)
Cena wywoławcza:
190 000 pln
Aw.: Popiersie króla w koronie w prawo. Bogato dekorowana zbroja. Na piersi Order Złotego Runa. W otoku: VLAD IIII D G REX POL M D LIT R PRVS
Rw.: Dwa lwy podtrzymują tarczę miejską stojącą na kartuszu. Pod nogami lwów inicjały G-R (Gerhard Rogge). Data 1641 w kartuszu. W otoku: MONETA NOVA CIVITATIS GEDANENSISMennica Gdańska w latach 1640 i 1641 wykorzystała stemple półtalarów do bicia monet złotych. W 1641 roku, stemplami półtalarów wybito wielodukatówki o nominałach 2, 3 i 4 dukaty. Rada miasta nie zdecydowała się na bicie donatyw, ta seria wielodukatówek miała być monetą obiegową, miała służyć celom handlu międzynarodowego. W 1642 roku z mennicy w Gdańsku wyszła kolejna seria wieloduktów. Dopiero w 1645 roku ponownie powrócono do bicia donatyw w Gdańsku. Po raz pierwszy dwudukat pojawił się w 1858 roku, w kolekcji J. Mathego w Gdańska.
Moneta jest znana jedynie w zbiorach Muzeum Zamku w Warszawie. Dwudukata z 1641 roku, nie posiadał E. H. Czapski w Krakowie. Nie był notowany także w wielkich zbiorach A. Potockiego i K. Sobańskiego.
Jest to drugi znany egzemplarz na rynku numizmatycznym. Moneta z 36 aukcji domu aukcyjnego Rauch z 1986 roku.Bardzo ładne detale, drobne ryski w polu przy głowie króla. Na awersie i rewersie wiekowa kolorowa patyna. Ogromna rzadkość i jedyna szansa do uzupełnienia kolekcji o taki egzemplarz. Polecamy!Kopicki 7553 (R8); CNG 216; Parchimowicz 1856; Friedberg 13; Dutkowski „Złoto Wazów” tom I: 301 (R7); Kaleniecki str. 281 (trzy notowania)
Cena wywoławcza:
150 000 pln
Aw.: Półpostać króla w prawo, w koronie i zbroi, z mieczem opartym o ramię i jabłkiem królewskim w dłoni. Na piersi Order Złotego Runa. W otoku: SIGISIIIDGREXPOLO&MDLITRVSS PRVSMASRw.: Pod koroną dziewięciopolowa tarcza herbowa opasana Orderem Złotego Runa. Po bokach inicjały I-I (Jakub Jakobson), poniżej data 16-28. W otoku: SAMLIVNECNOSVE - GOTVADQHRIREXOdmiana z herbem Półkozic na rewersie Starannie wybity talar bydgoski z kolorową patyną dodającą uroku. Moneta o pięknej prezencji, godna polecenia.Bardzo rzadka pozycja w tak wyszukanym stanie zachowania.Davenport 4315; Tyszkiewicz 6; Dostych 28.2.05A (R5)
Cena wywoławcza:
10 000 pln
Wariant z literą K dzielącą datę na rewersie.Moneta z obustronnym blaskiem menniczym, zasłużenie doceniona najwyższą notą gradingową w PCGS. Rzadki numizmat w tym stanie zachowania.Iger K.06.1.b (R2)
Aw.: Popiersie króla w zbroi okrytej płaszczem spiętym broszą na ramieniu.
W otoku: AUGUSTUS II D G REX POLON M DUX LIT
Rw.: Pod koroną czteropolowa tarcza z herbami Polski i Litwy. Na środku niej mała tarcza z herbami Wettinów i Saksonii pod mitrą elektorską. Wokół wijąca się wstęga z zawieszonym na pierścieniu Orderem Słonia. Po bokach dwa ukoronowane monogramy AS oraz cztery rzymskie dwójki z ozdobnikami. Na dole inicjały EP-H (Ernest Piotr Hecht, mincmistrz w mennicy w Lipsku). W otoku: DUX SAX I C M A & W ELECT (herb Szczupak) 1702Jedyny talar polsko saski Augusta II Mocnego w typie PORTRETOWYM z herbem „szczupak” na rewersie. Moneta niezmiernie rzadko oferowana w sprzedaży aukcyjnej. Jeden z najładniejszych egzemplarzy jakie pojawiły się w sprzedaży.Szlachetna patyna, dużo połysku w tle. Moneta godna polecenia do zaawansowanych kolekcji. Kopicki 2017; Davenport 1614; H-Czapski. 2623; Chełmiński 1132; Frankiewicz 790; Karolkiewicz 2379; Parchimowicz 1406; Tyszkiewicz 35?Historia emisjiGenezy emisji owych talarów, jak wskazuje literatura, należy szukać w potrzebie zapłaty żołdu oficerom wojska koronnego. Talary te stanowią przykład talarów bankowych bitych na stopę burgundzką czyli tzw. patagonów.
Emisja z roku 1702 przyniosła, trzy typy talarów.
Na dwóch z nich widnieje (na rewersie) krzyż św. Andrzeja (jako ciekawostkę poza-numizmatyczną aby go zobrazować wskażę, że ta odmiana krzyża znajduje się m.in. na…znaku drogowym G-3 umieszczanym przed przejazdami kolejowymi) z którego zwisa wyobrażenie duńskiego Orderu Słonia (Król był kawalerem tego insygnium), awers zaś zdobi popiersie królewskie w prawo w otoczeniu napisu AUGUSTUS. II. D.G. REX. POLON. M. DUX. LIT. (do napisu tego jeszcze wrócimy niżej).
Trzecia odmiana talara 1702 r. przedstawia na awersie, w miejscu popiersia królewskiego, krzyż składający się z inicjałów „A II”, w środku którego przedstawiono krzyż łaciński w promieniach, wysadzany brylantami. Z tą odmianą – przedstawiającą wyobrażenie duńskiego, drugiego co do „ważności” odznaczenia – orderu Daneborga – wiążą się jakby nie patrzeć tragiczne losy królewskiego Kanclerza – hrabiego Wolfa Dietricha von Beichlingen, który będąc odpowiedzialnym za emisję monety za umieszczenie odznaczenia, którego kawalerem nie był August, trafił na sześć lat do saskiego więzienia – twierdzy Königstein.
Do sygnalizowanego wyżej napisu otokowego. Stanowi on przykład posługiwania się przez Augusta II jak i przez Jego syna Augusta III (pisałem o tym już w końcówce ubiegłego roku) nie dającym się przetłumaczyć na język polski słowem „Poloniarum”. Należy w tym miejscu przywołać stanowisko prof. Paszkiewicza według, którego jest to nieprzetłumaczalna „kalka” tytułu…doży weneckiego – Dux Venetiarum obrazująca celowe nawiązania ideologii sarmackiego państwa polsko-litewskiego do Wenecji.Pełny opis oraz dyskusja dostępna w artykule Pana Krystiana Browarnego : https://www.facebook.com/PNumizmatyczny/posts/405417318261835
Cena wywoławcza:
20 000 pln
Najwyższa nota gradingowa na świecie w PCGS. Rzadki grosz wileński z herbem Gozdawa pod Pogonią.Moneta świetnie zachowana, z pełnym lustrem menniczym.Okazowy egzemplarz do ozdoby najlepszych kolekcji.Kopicki 3609 (R2); Ivanauskas 4JK5-4 (RR)
Cena wywoławcza:
1 200 pln
Aw.: Popiersie władcy w prawo i napis wokoło: FRIDERICVS D G REX BORVSSORVMRw.: Tarcza herbowa z Orłem pod koroną, po bokach data 1743, napis wokoło: M B S R I A C ET - PR EL S SIL DTrudno doszukać się tego wariantu monet na współczesnym rynku aukcyjnym.Bardzo rzadka moneta, zwłaszcza w tym stanie zachowania.Ciekawostka - przebita z roku 1743.Polecamy do najlepszych kolekcji monet śląskich.F.u.S. 946; Olding 394 var.; Friedberg 2368; Schrötter 49
Cena wywoławcza:
12 000 pln
Najwyższa nota gradingowa na świeciePięknie zachowana moneta. Rzadka.Bitkin H. 145 (R2) NOVODEL
Cena wywoławcza:
2 000 pln